Spiegelen bij dementie en de winnaarsdriehoek
Dementie, spiegelen en een winnaarsdriehoek. Het lijkt een vreemde opsomming en toch zit er een verband tussen. In eerdere blogs heb ik beschreven wat een goede werksfeer aan invloed heeft op de bewoners. Zeker mensen die dementerend zijn, bloeien op bij een goede werksfeer.
Er zijn verschillen driehoeken waarbinnen diverse rollen zijn. De meest bekende driehoek is de dramadriehoek. Voor de kijker links boven zit de aanklager, rechtsboven de redder en onderaan in de punt zit het slachtoffer. Niemand van deze roldragers neemt de verantwoordelijkheid van zijn/haar gedrag. De aanklager spuit voortdurend zijn ontevredenheid, de redder is steeds in de weer met het oplossen van de problemen van anderen en het slachtoffer kan er allemaal niets aan doen en voelt zich het mikpunt van alles en iedereen.
Deze dramadriehoek heeft een positieve variant, namelijk de winnaarsdriehoek.
Linksboven staat nu een aanklager die positieve feedback geeft. De redder maakt nu duidelijke afspraken tot waar zijn/haar hulp reikt en niet meer dan dat. Het slachtoffer neemt zelf zijn/haar verantwoordelijkheid en vraagt om hulp op die punten waarbij dat gewenst is om tot een goed resultaat te komen. Om deze communicatie goed te laten slagen, is openheid en eerlijkheid nodig.
Verschillende stadia dementie
Tijdens het derde stadium, het verborgen ik, is iemand verdwaald in zijn eigen wereld. Iemand heeft geen besef meer van tijd, plaats of wie hij is. In deze periode kan iemand wel steeds dezelfde handelingen uitvoeren of geluiden maken. In het vierde stadium, het verzonken ik, is iemand niet meer in staat van uit zichzelf contact te maken met de buitenwereld. De ziel van iemand blijft intact. Ook al is voor iemand niet altijd duidelijk wat er precies binnenkomt bij iemand in deze stadia, de emoties van de omgeving komen wel degelijk binnen. Op het moment dat wij als verzorgers rust en veiligheid uitstralen, zullen de dementerenden dat op gevoelsniveau meekrijgen.
Spiegelen
Spiegelen is een methode waarbij je de houding, de mimiek, gebaren en handelingen van iemand met dementie volgt en nadoet. Je geeft daarmee goedkeuring. Je kunt tevens daarbij een lichte sturing geven. Bij een onrustige werksfeer (weer geroddel, boze stemmen omdat het werk niet goed loopt) zal de dementerende hierop met onrust reageren. Onze eigen onrust wordt nu gespiegeld door de dementerenden. Niet door exact de houding na te doen, maar door een moeilijke sfeer in onrustig gedrag om te zetten. Op het moment dat de verzorging tot rust komt, komt de omgeving ook tot rust.
Winnaarsdriehoek
Door als team te werken vanuit de winnaarsdriehoek en daarmee rust op de werkvloer te brengen, mag je verwachten dat de rust bij de bewoners terugkeert. Deze rust zal winst opleveren voor het team. Het is een positieve wisselwerking tussen verzorgenden en bewoners.
De taak van de teammanager
Een teammanager kan hier een aansturende rol bij spelen. Inventariseren en doorvragen naar de problematiek op de werkvloer kan een begin zijn om als team afspraken te maken over hoe je communicatie om gaat zetten naar het model van de winnaarsdriehoek. Het geven van feedback en een open communicatie valt allemaal te leren. De taak van de teammanager is om hier duidelijke afspraken over te laten maken door het werkende team en de vinger aan de pols te houden. Het kost tijd. Regelmatig kort evalueren zonder de verandering zwaarder te maken dan het is, zal veel opleveren. Over voortgang moet je niet te lang vergaderen, je moet het gewoon met zijn allen doen.
Deel dit artikel hieronder:
Dementie, spiegelen en een winnaarsdriehoek. Het lijkt een vreemde opsomming en toch zit er een verband tussen. In eerdere blogs heb ik beschreven wat een goede werksfeer aan invloed heeft op de bewoners. Zeker mensen die dementerend zijn, bloeien op bij een goede werksfeer.
Er zijn verschillen driehoeken waarbinnen diverse rollen zijn. De meest bekende driehoek is de dramadriehoek. Voor de kijker links boven zit de aanklager, rechtsboven de redder en onderaan in de punt zit het slachtoffer. Niemand van deze roldragers neemt de verantwoordelijkheid van zijn/haar gedrag. De aanklager spuit voortdurend zijn ontevredenheid, de redder is steeds in de weer met het oplossen van de problemen van anderen en het slachtoffer kan er allemaal niets aan doen en voelt zich het mikpunt van alles en iedereen.
Deze dramadriehoek heeft een positieve variant, namelijk de winnaarsdriehoek.
Linksboven staat nu een aanklager die positieve feedback geeft. De redder maakt nu duidelijke afspraken tot waar zijn/haar hulp reikt en niet meer dan dat. Het slachtoffer neemt zelf zijn/haar verantwoordelijkheid en vraagt om hulp op die punten waarbij dat gewenst is om tot een goed resultaat te komen. Om deze communicatie goed te laten slagen, is openheid en eerlijkheid nodig.
Verschillende stadia dementie
Tijdens het derde stadium, het verborgen ik, is iemand verdwaald in zijn eigen wereld. Iemand heeft geen besef meer van tijd, plaats of wie hij is. In deze periode kan iemand wel steeds dezelfde handelingen uitvoeren of geluiden maken. In het vierde stadium, het verzonken ik, is iemand niet meer in staat van uit zichzelf contact te maken met de buitenwereld. De ziel van iemand blijft intact. Ook al is voor iemand niet altijd duidelijk wat er precies binnenkomt bij iemand in deze stadia, de emoties van de omgeving komen wel degelijk binnen. Op het moment dat wij als verzorgers rust en veiligheid uitstralen, zullen de dementerenden dat op gevoelsniveau meekrijgen.
Spiegelen
Spiegelen is een methode waarbij je de houding, de mimiek, gebaren en handelingen van iemand met dementie volgt en nadoet. Je geeft daarmee goedkeuring. Je kunt tevens daarbij een lichte sturing geven. Bij een onrustige werksfeer (weer geroddel, boze stemmen omdat het werk niet goed loopt) zal de dementerende hierop met onrust reageren. Onze eigen onrust wordt nu gespiegeld door de dementerenden. Niet door exact de houding na te doen, maar door een moeilijke sfeer in onrustig gedrag om te zetten. Op het moment dat de verzorging tot rust komt, komt de omgeving ook tot rust.
Winnaarsdriehoek
Door als team te werken vanuit de winnaarsdriehoek en daarmee rust op de werkvloer te brengen, mag je verwachten dat de rust bij de bewoners terugkeert. Deze rust zal winst opleveren voor het team. Het is een positieve wisselwerking tussen verzorgenden en bewoners.
De taak van de teammanager
Een teammanager kan hier een aansturende rol bij spelen. Inventariseren en doorvragen naar de problematiek op de werkvloer kan een begin zijn om als team afspraken te maken over hoe je communicatie om gaat zetten naar het model van de winnaarsdriehoek. Het geven van feedback en een open communicatie valt allemaal te leren. De taak van de teammanager is om hier duidelijke afspraken over te laten maken door het werkende team en de vinger aan de pols te houden. Het kost tijd. Regelmatig kort evalueren zonder de verandering zwaarder te maken dan het is, zal veel opleveren. Over voortgang moet je niet te lang vergaderen, je moet het gewoon met zijn allen doen.
